Rechte ganzerik

Rechte ganzerik
Potentilla recta
Rozenfamilie
------------------------------------------------------------
Bijna 150 jaar geleden werd voor het eerst rechte ganzerik in ons land gevonden, op de Sint Pietersberg bij Maastricht.
Deze soort is uit het westen van Azië afkomstig en is via Zuid- en Midden- Europa naar ons land gereisd. Het is nog altijd een vrij zeldzame plant. Rechte ganzerik wordt als een adventieve, inburgerende plant beschouwd.

De ganzeriken zijn onderdeel van de grote en gevarieerde rozenfamilie.
De verwantschap met rozen komt het duidelijkst tot uiting in het grote aantal meeldraden en stampers op de brede, komvormige bloembodem. Deze bloembodem groeit bij de ganzeriksoorten uit tot een bovenstandige, gewelfde schijnvrucht, maar wordt lang niet zo groot als bij de verwante aardbei. Bij de meeste andere leden van de rozenfamilie worden onderstandige vruchten gevormd, zoals de bekende rozenbottels.

De lichtgele bloem lijkt sterk op de bloem van zilverschoon (Potentilla anserina), maar blad en groeiwijze zijn heel anders. De rechte ganzerik is een ranke plant met rechtop groeiende, vertakte bloeiwijze in een losse pluim. Het blad doet denken aan het blad van vijfvingerkruid (Potentilla reptans), maar is groter en sierlijker en scherp getand.
Om de kleur van de bloem wordt de rechte ganzerik ook wel ‘zwavelvijfblad’ genoemd.

Allerlei kweekvormen met witte tot diepgele bloemen worden als tuinplant verhandeld.
Vooral honingbijen, hommels en zweefvliegen zorgen voor de bestuiving, maar ook zelfbestuiving is mogelijk.

De geslachtsnaam ganzerik is zeer oud en is ontstaan omdat ganzen deze planten graag eten.
‘Rechte’ slaat eenvoudig op het feit dat de plant stijf rechtop groeit. De meeste andere ganzeriksoorten zijn lage, kruipende of slappe planten, zoals tormentil en zilverschoon.
De wetenschappelijke geslachtsnaam ‘Potentilla’ is afgeleid van ‘potens’, machtig. Dit slaat op een krachtig, krampverlichtend medicijn tegen allerlei ingewandsproblemen, dat werd gemaakt van potentilla-soorten. ‘Recta’ betekent ‘rechtop’.