Gewone steenraket

Gewone steenraket
Erysimum cheiranthoides
Kruisbloemenfamilie
------------------------------------------------------------
De gewone steenraket is een middelhoge plant met hardgele bloemen. De vier kroonbladen staan in een kruisvorm tegenover elkaar, zoals je kunt verwachten bij een lid van de kruisbloemfamilie. Er zijn vele gele middelhoge kruisbloemige planten, die ook voor een gevorderd botanist niet zo makkelijk uit elkaar zijn te houden. Bijna altijd heb je rijpe vruchten nodig voor de determinatie. In het geval van de steenraket kun je op de bladeren afgaan. Als die ongedeeld zijn heb je een goede kans dat het een steenraket is, dan wel de muurbloem (Erysimum cheri), die sinds een paar jaar ook tot dit geslacht wordt gerekend. Aan een muurbloem hoef je alleen maar te ruiken om hem te determineren: ruikt hij heerlijk zoet, dan is het de muurbloem.

Het geslacht ‘steenraket’ is met ongeveer 100 soorten omvangrijk. In Nederland niet; er zijn maar drie soorten inheems. Naast de gewone steenraket en de muurbloem nog  de stijve steenraket (Erysimum virgatum). Deze laatste soort is zo goed als uitgestorven in Nederland.

De gewone steenraket is een eenjarige plant van de gematigde streken en wordt beschreven als een akkeronkruid tussen hakvruchten. Opgemerkt wordt dat sinds de invoering van de chemische onkruidbestrijding, zowel de term ‘hakvruchten’ als ‘akkeronkruid’ verwijzen naar een historische situatie. De hak wordt niet langer gebruikt en op de akkers staat geen onkruid meer.
De plant komt voor  in de gematigde en koude streken van het Noordelijk halfrond. De voorouder wordt zelfs in koude gebieden gezocht. Het is daarmee een van de weinige akkeronkruiden van noordelijke komaf.

De wetenschappelijke geslachtsnaam ‘Erysimum’ komt van het Griekse ‘erysimom’ dat ‘redden’ betekent. Aan de plant werd geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven. De soortaanduiding
‘cheiranthoides’: komt van ‘cheranthus’ dat is ‘muurbloem’. De plant lijkt op de muurbloem.
De Nederlandse term ‘steen’ in de naam zou verwijzen naar een voorkeur voor stenige plaatsen, hetgeen in Nederland voor een akkeronkruid niet zo voor de hand liggend is. ‘Raket’ komt van het Franse ‘roquette’ dat weer van ‘eruca’ komt en ‘kool’ betekent.