Doornappel
Datura stramonium
Nachtschadefamilie
---------------------------------------------------------------
De doornappel kan uitgroeien tot een krachtige struikvormige plant, maar is nergens bestendig omdat de plant eenjarig is.
De doornappel heeft een stevige reputatie als hallucinogene plant. Bij de Midden-Amerikaanse indianen was de plant bij priesters in gebruik om door visioenen in contact met de goden te komen. In Europa werden de zaden met vet vermengd als heksenzalf gebezigd. Ook wierp men de zaden wel in het vuur en ademde de bedwelmende dampen in. De bladeren werden ook als medicijn bij astma gebruikt. Gedroogde bladeren werden aangestoken en de rook moest worden ingeademd.
De plant werd ten behoeve van dit gebruik gekweekt.
Een meer recreatief gebruik is een kleine toevoeging aan alcohol, waardoor men aanhoudend moet lachen.
Er zijn meer daturasoorten en alle bevatten dezelfde alkaloïden: hyoscyamine en scopolamine. De lichamelijke effecten van gebruik zijn daarom bij alle soorten ongeveer gelijk: het begint met een gevoel van loomheid, daarna een fase met hallucinaties en daarna een diepe slaap.
Bij een te zware dosis kan de dood volgen of blijvende krankzinnigheid.
De herkomst van de plant is niet heel zeker, maar Amerika is het meest waarschijnlijk.
De geslachtsnaam ‘Datura’ komt van het Arabische ‘datora’ en betekent stekel. De soortaanduiding ´stramonium´ komt van ‘estrammai’ en betekent gedraaid. Op foto 1 is te zien dat de bloem, voordat deze opengaat, de kroonbladen gedraaid tegen elkaar heeft.
De Nederlandse naam ‘doornappel’ slaat op de stekelige ronde vrucht. Zie foto 3.
Bloem | Bloemkroon 5-10 cm lang, wit, soms paars aangelopen. Alleenstaand en trompetvormig. 5 aan de voet vergroeide kelkbladen. Zie foto 1. |
Hoogte | 0,15 – 1 m. |
Bloeitijd | Juni – september. |
Blad | Gesteeld, kaal, eirond tot elliptisch, grof getand. Zie foto 2. |
Stengel | Kaal. |
Vruchten | Doosvrucht eivormig, gestekeld. Zie foto 3. |
Overig | Stinkend, giftig. Eenjarig. |
Standplaats | Droge, voedselrijke, omgewerkte grond. Stortterreinen, moestuinen. |
In Breda | Op volkstuinen, braakliggende bouwterreinen. Nergens bestendig. |
Vergelijk | De bloem lijkt wat op haagwinde (Convolvulus sepium), maar daarvan is de stengel windend en zijn de bladen niet grof getand, maar bijna glad. |