Boerenwormkruid

Boerenwormkruid
Tanacetum vulgare
Composietenfamilie
---------------------------------------------------------------
Boerenwormkruid in bloei is een opvallende verschijning. Niet alleen door zijn formaat, het kan wel 1,5 meter hoog worden, maar vooral door de massa goudgele, dicht op elkaar staande bloemhoofdjes. Het groeit op allerlei soorten grond, het liefst in de volle zon. Door de vertakte wortelstok kan het grote bossen vormen waardoor concurrentie van andere planten uitgeschakeld wordt.
Bloemisten gebruiken de plant graag voor gemengde boeketten want de aromatische geur zou lastige insecten afschrikken. Dagvlinders, hommels en verscheidene soorten bijen zijn er echter dol op.

In het volksgeloof speelde boerenwormkruid een belangrijke rol. Het werd beschouwd als een anti-duivelse plant. Wie de bloempjes in zijn zak stak, was onzichtbaar en daarmee gevrijwaard van de toverkunsten van heksen. Een plant in de haard zorgde ervoor dat de rook de heksen verdreef.
Boerenwormkruid was effectief bij het uitdrijven van allerlei ingewandswormen. Zo kwam de plant aan zijn Nederlandse naam. Volksnamen als pierenkruid en wormkruid duiden ook op het gebruik als wormafdrijvend middel. Kinderen kregen eierkoeken te eten waarin de jonge bloemknoppen verwerkt waren om de darmparasieten te doden. Dat was niet ongevaarlijk want de plant is giftig.

De herkomst van de wetenschappelijke geslachtsnaam ‘Tanacetum’ is niet duidelijk. Een opvatting is dat die is afgeleid van het Griekse woord ‘tanaos’, dat lang betekent. Dat kan slaan op de langdurige bloei. ‘Tanaos’ kan echter ook langgerekt zijn en dan slaat het op lintworm en verwijst het dus naar de helende eigenschappen. De soortaanduiding ‘vulgare’ betekent ‘gewoon’.
In de Baronie bestaan namen als ‘knoopkruid’, ‘steenvaren’.

Bloem Bloemhoofdje ongeveer een centimeter breed, geel, de hoofdjes in plat scherm gegroepeerd. Zie foto 2 en 3.
Hoogte 0,60 – 1,50 m.
Bloeitijd Juni – oktober.
Blad Geveerd, de deelblaadjes lancetvormig en even lang, diep en scherp dubbel gezaagd. Zie foto 4.
Stengel Vezelig en taai, alleen in de bloeiwijze vertakt.
Vruchten Overlangs geribbelde nootjes.
Overig Horizontaal verlopende, vertakte wortelstok, geur aromatisch, enigszins  zuur.
Standplaats Ruige plekken, braakliggende terreinen, stikstofminnend.
In Breda Langs de singels, ruderale terreinen.
Vergelijk Niet met andere planten te verwarren.

 

Een samenwerking van IVN Mark&Donge en KNNV Breda